Odeszła Pani Profesor Anna Proszkowska

09.03.2019

W wieku 93 lat odeszła kochana Pani Profesor Anna Proszkowska, powszechnie nazywana Babcią Proszkowską. Pedagog Wydziału Lalkarskiego we Wrocławiu od początku jego istnienia, uczyła i kształtowała pokolenia aktorów teatru lalek (i nie tylko), w tym również obecnych Profesorów Wydziału. Jak sama mówiła „Moim pierwszym studentem był prof. Józef Frymet, a jednym z ostatnich Mikołaj Roznerski”. Genialna aktorka, niezwykły, mądry i troskliwy człowiek, opoka. Twierdziła, że praca z młodzieżą była dla niej cenniejsza niż aktorstwo. Zawsze i do końca zatroskana o dobro Wydziału Lalkarskiego we Wrocławiu. Ogromna strata.

Anna Proszkowska (1925 – 2019) – polska aktorka, reżyserka, nauczyciel akademicki Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, Wydział Lalkarski we Wrocławiu (obecnie AST im. Stanisława Wyspiańskiego) i Vaasa Akademii w Finlandii.

Od 17 roku życia do końca II Wojny Światowej Proszkowska pozostawała w szeregach Armii Krajowej, jako członek wywiadu i łączniczka II Pułku Piechoty Legionów, Oddział „Sosna” (pseudonimy „Hanka” i „Bogusz”). Od 1947 roku organizowała i współtworzyła amatorskie zespoły lalkowe. W latach 1961-1981 występowała na deskach Wrocławskiego Teatru Lalek (istniejącego do 1962 r. pod nazwą Scena Lalkowa Teatru Rozmaitości, a do 1976 roku jako Teatr Lalek „Chochlik”). W okresie przejściowym, który nastąpił po zakończeniu dyrekcji Eugeniusza Koterli w 1980 roku, pełniła funkcję dyrektora Wrocławskiego Teatru Lalek do czasu powołania na tę funkcję Wiesława Hejny w roku kolejnym. W latach dziewięćdziesiątych z powodzeniem kontynuowała karierę aktorską w Finlandii. Artystka jest także reżyserem licznych przedstawień wystawionych na scenach polskich i finlandzkich, w tym na scenie Wrocławskiego Teatru Lalek, gdzie jeszcze niedawno podziwiać można było spektakl „Czerwony Kapturek, Kichawka i Gburek”, wyreżyserowany przez nią w 2004 roku. Anna Proszkowska była również pedagogiem Studium Aktorskiego Teatrów Lalkowych przy teatrze „Chochlik”, a następnie Wydziału Lalkarskiego we Wrocławiu, gdzie pracowała od momentu jego założenia w 1972 r. do roku 2008. W latach 1978-1981 pełniła funkcję prodziekana do spraw studenckich tego wydziału.

Praca artystki uhonorowana została licznymi nagrodami i wyróżnieniami, spośród których wymienić można m.in. Wyróżnienie w Konkursie na Indywidualne Występy z Lalką (Warszawa 1966), Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1974), Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi (1971 i 1976), Nagrody indywidualne III-go stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1976 i 1988), Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży (1980), Srebrna Odznaka Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia (1982), Medal Komisji Edukacji Narodowej za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania (2002), Medal PWST w Krakowie (2008 r.), nagroda Sekcji Teatrów Lalkowych Związku Artystów Scen Polskich „Henryk” za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie teatru lalek (2010), Statuetka WENA i Nagroda Marszałka Województwa Dolnośląskiego za wybitnie osiągnięcia w dziedzinie kultury (2012). Anna Proszkowska została ponadto odznaczona m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (1948), Krzyżem Walecznych (1949) i Krzyżem Armii Krajowej (1964).